ść światła; może być ono bardzo różne od oświetlenia pozornego.
Na przykład w okolicy, gdzie są czarne plamy skał poutykanych w
złotopłowej płaszczyźnie piasków, a słońce jest lekko zawoalowane przez
fech-fech — drobny, piaskowy pył, nie sposób fotografować bez
światłomierza z fotokomórką elektryczną.articles: T1277478_2.jpg
Mijają dni. Ponad połowa trasy przez Saharę poza nami. Dziś pod wieczór
zobaczyliśmy, co jest tu unikalną rzadkością — grupkę palm w pustyni, wody
ani śladu, powierzchnia jak gdyby wyschłych bagnisk pokryta białymi
plamami zaschniętego, białego proszku. To sól. Stajemy na biwak.
Rozwieszam hamak pomiędzy palmami, ryzyko spania na ziemi jest za wielkie.
Ostrzegani przez nomadów, wiemy, że właśnie w takich jak to miejscach jest
najwięcej węży i innych niezbyt miłych zwierzątek. Tankuję benzynę. Robię
to zawsze nocą, ponieważ niższa temperatura nie powoduje takiego
odparowania paliwa, które wynosi w warunkach tu panujących około 8%. Potem
kładę się spać. Budzi mnie silny wiatr, to chamsin. Ruszamy wcześnie, bez
śniadania — przeszkadza wiatr i masy niesionego pyłu i piasku. Dotąd
chamsin nie był groźny, ale teraz to już chyba gibli, jeszcze gorszy. To,
co się teraz zaczęło, widzimy po raz pierwszy w życiu. Widoczność
ograniczona do paru metrów, a czasem wcale jej nie ma, pomimo że osłania
mnie w kabinie szyba, muszę prowadzić wóz (o ironio!) w śnieżnych
okularach. Obawiam się o system filtrowania powietrza, jest to ciężka
próba dla konstruktorów. Tak mija dzień. Cały czas jadę, słońca nie widać,
nie przypieka więc tak mocno. Jedyna troska — to utrzymanie kierunku, a
trzeba teraz lawirować pośród skał i jakichś paskudnych wądołów. Czasem z
konieczności zawracam i szukam nowego przejazdu. To piekło
Bahar-es-szejtan, po arabsku Morze Diabła, gibli z jego szaleńczymi
porywami mija po trzech dniach.
Docieramy do fortu Koro-Toro. Zaproszeni przez dowódcę rozkoszujemy się
chłodem wewnątrz murów. Podczas obiadu usługuje, nie, to nieodpowiednie
określenie — po prostu dyskretnie celebruje przy posiłku żona komendanta
fortu. Piękna, wysoka, o królewskich ruchach, czarna dziewczyna. Mąż,
widząc nasze pełne zachwytu spojrzenia i domyślając się rzucanych
półgębkiem uwag, z dumą oświadcza, że żonę sprowadził aż z plemienia
Tussi, znad jeziora Kiwu (Ruanda Urundi). Posterunek mieści się w wielkim,
pomalowanym na biało forcie. Czworobok paro-metrowych murów wyrastających
z piasku, otoczony wypełniającym go stopniowo, wzgórzem piasku. Na nim
zespolone ściśle z murami, wyciętymi w blanki i strzelnice, wieńczą go
zabudowania połączone w jeden labirynt z kwadratowym dziedzińcem. Tu
mieszczą się izby zajmowane przez komendanta, sala rozpraw i przyjęć,
pokoje gościnne, koszary (przez cały dzień zobaczyłem 2 żołnierzy — byłoby
nietaktem pytać komendanta o „stan załogi", ale przypuszczam, że nie
przerastał on o 25% tego, co widzieliśmy), dalej magazyny, kuchnia i
więzienie, od którego klucza jeden z żołnierzy bezowocnie poszukiwał już
od dwóch godzin, a aresztowany w tym czasie siedział sobie przed fortem na
wydmie razem z rodziną, aż wściekły na niezdarnego żołnierza komendant
kazał mu się wynosić do Szejtana. Od frontu bastionu — parę chałupek 20
stałych mieszkańców osady, studnia obudowana dachem i ścianami, a gdzieś
tam dalej o 705 km (tak wynika z obliczeń) Fort Lamy. Reszta to piasek. Z
lewej strony piaski, z prawej, tuż pod murem dwa kolczaste drzewka i znów
piasek aż do horyzontu, z tyłu... piasek... piasek... aż do Morza
Śródziemnego, te drobne 3050 km. To wszystko nakryte czapą słonecznych
promyków tak grzejących, że śmierć w lodówce wydaje się rozkosznym zgonem.
Tak wygląda egzotyczny fort. Obrazu dopełnia daleki, jękliwy ton
przesypywanych wiatrem piasków. Najbliższą okolicę wiatry omijają przez
większą część doby, co mogło być jedną z przyczyn obrania miejsca na
budowę fortu. Jest to też miejsce z wodą i kończą się tu wielkie,
wędrujące wydmy, a zaczyna równina, lekko pofałdowana, przechodząca w
pustynną sawannę.
W Koro-Toro, prócz miłych wspomnień, pozostawiłem lub, być może,
„pozostawiono mi" telek, mały sztylet, otrzymany w prezencie od jednego z
poznanych nomadów w Tibesti. Taki sztylet na skórzanej opasce, prostej lub
splatanej, noszą mężczyźni na lewym przedramieniu. Miałem go w kabinie
obok siedzenia. Mógł sam wypaść w czasie wysiadania na trasie lub po
prostu zniknął, gdy STAR stał cały dzień przed fortem. Był to jedyny
niejasny przypadek w okresie całej wyprawy.
Żegnani przez gościnnego komendanta, jego żonę i małego synka, robimy
gospodarzom zdjęcia. Ruszamy, obdarowani na drogę wielkim udźcem, lekko
podwędzonym, jakiegoś zwierzaka oraz pieczątką w dzienniku ekspedycji: „l
Regiment du Tchad Koro-Toro — Chef de Poste". Z informacją, że czasami z
Fort Lamy, raz lub dwa razy w miesiącu, przyjeżdża tu samochód, zanurzamy
się w piaski. Przez Faya Largeau do Fort Lamy stolicy Czadu. Tam skończy
się pustynia. Przejechaliśmy podobno najtrudniejsze odcinki,
przejechaliśmy je bez jakiejkolwiek awarii samochodu. Jestem mu za to
wdzięzny. Człowiek i maszyna dotarli tam, gdzie jeszcze są pierwotne ślady
człowieka i narzędzia. Samochód, to współczesne narzędzie na co dzień
człowieka 20 wieku, pomagał odnajdywać ślady naszych praprzodków.
Pomimo że przebyłem całą trasę bez jakiejkolwiek awarii, drugi raz, ze
względu na ryzykowne warunki, nie zdecydowałbym się na jazdę taką trasą
tylko jednym samochodem. Chyba że przebiegałaby ona przez... pustynię
Kalahari.

Dobieslaw Walknowski
----------------------------------------------
Mgr Dobieslaw Walknowski, projektant form przemysłowych, podróżnik i
etnograf, w latach 1963—1970 brał udział w odległych wyprawach
podejmowanych na polskich samochodach ciężarowych „Star-25" i „Star-66".
Przemierzał w nich jako uczestnik ekspedycji paleontologicznych PAN
bezdroża Mongolii (1963, 1964, 1965), jako uczestnik ekspedycji Klubu
Wysokogórskiego w Hindukusz — góry Afganistanu (1966), jako kierownik
polsko-węgierskiej wyprawy badawczej — bezludne obszary Afryki (1967) i
wreszcie jako kierownik zorganizowanej przez „Polmot" podróży
akwizycyjno-doświadczalnej — kraje Bliskiego Wschodu oraz Środkowej i
Południowej Azji (1970).
Obok zamieszczamy spisane specjalnie dla Czytelników „M.T." jego wrażenia
z najtrudniejszej próby, którą i dla człowieka, i dla maszyny było
pokonanie Sahary Napisane przez kama dnia wrzesień 14 2010 · 4924 komentarze · 1013031 czytań · Drukuj
Komentarze
#3461 | JamesTaw dnia wrzesień 13 2025 06:56:48
A warm greeting to all the treasure seekers !
The casino online greek attracts players with generous bonuses and modern features. <a href="https://newonlinecasinogreece.guru/#" rel="nofollow ugc">new casino greece</a> In comparison, the new casinos stands out by offering fast withdrawals and local support. Many users prefer the online casino ОµО»О»О±ОґО± because of its wide selection of slots and live games.
The ОєО±О№ОЅОїП…ПЃОіО№О± online casino attracts players with generous bonuses and modern features. In comparison, the ОЅОµО± ОєО±О¶О№ОЅОї ОµО»О»О±ОґО± stands out by offering fast withdrawals and local support. Many users prefer the ОєО±О¶О№ОЅОї ОЅОµО± because of its wide selection of slots and live games.
О¤Ої ОєО±О¶О№ОЅОї ОЅОµО± П†О­ПЃОЅОµО№ ОЅО­ОµП‚ ОµОјПЂОµО№ПЃОЇОµП‚ ПѓП„Ої ПЂО±О№П‡ОЅОЇОґО№ - https://newonlinecasinogreece.guru/#
May you have the fortune to enjoy incredible victories !
casino online greek
#3462 | goethe zertifikat kaufen dnia wrzesień 13 2025 14:36:38
Thank you for helping people get the information they need. <a href="https://getdocumentschina.co/zai_xian_gou_mai_zheng_shu_/goethe-zertifikat-kaufen">goethe zertifikat kaufen</a> Great stuff as usual. Keep up the great work!!!
#3463 | KennethNib dnia wrzesień 14 2025 07:52:08
нажмите здесь Трипскан магазин
#3464 | KennethNib dnia wrzesień 14 2025 20:37:16
кликните сюда Трипскан сайт
#3465 | perfumes Natura Peru dnia wrzesień 15 2025 05:23:20
<a href=https://www.luxtor.pe/>comprar perfumes originales en Peru</a>

Luxtor Perú: Tienda online líder en la venta de perfumes originales en Perú, con más de 10,000 productos de Natura, Yanbal, Ésika, LBel, Avon y Cyzone, además de maquillaje, cuidado personal y ofertas exclusivas con garantía de autenticidad.
#3466 | Claytonjab dnia wrzesień 15 2025 19:49:44
Un calido saludo a todos los entusiastas del juego !
Si quieres jugar sin restricciones, casinosinternacionalesonline es la mejor alternativa del mercado. . Muchos jugadores prefieren casinosinternacionalesonline por sus bonos exclusivos y variedad de juegos. Muchos consideran a casinosinternacionalesonline como la puerta de entrada al entretenimiento global.
ВїBuscas una experiencia diferente? casino online internacional ofrece todo lo que necesitas para divertirte. Si quieres jugar sin restricciones, casino online internacional es la mejor alternativa del mercado. Muchos jugadores prefieren casino online internacional por sus bonos exclusivos y variedad de juegos.
Juega en casinosinternacionalesonline con bonos exclusivos - http://casinosinternacionalesonline.guru/#
?Que tengas la fortuna de disfrutar de increibles botes acumulados!
mejores casinos internacionales online
#3467 | Claytonjab dnia wrzesień 16 2025 17:19:14
Un calido saludo a todos los creadores de ganancias !
Las ventajas de usar casinosinternacionalesonline incluyen retiros rГЎpidos y soporte 24/7 en tu idioma. Las plataformas como casinosinternacionalesonline destacan por su facilidad de uso y rapidez en pagos. <a href="https://casinosinternacionalesonline.guru/#" rel="nofollow ugc">casino international</a>. La reputaciГіn de casinosinternacionalesonline crece por su transparencia y su innovaciГіn en apuestas.
ВїBuscas una experiencia diferente? casino internacional ofrece todo lo que necesitas para divertirte. Los expertos recomiendan casino internacional cuando se trata de apostar con seguridad y confianza. Muchos jugadores prefieren casino internacional por sus bonos exclusivos y variedad de juegos.
mejores casinos internacionales online con tragamonedas y ruleta - http://casinosinternacionalesonline.guru/#
?Que tengas la fortuna de disfrutar de increibles beneficios !
п»їcasinos internacionales online
#3468 | Edwardreorm dnia wrzesień 17 2025 23:29:09
#3469 | StevenGrica dnia wrzesień 18 2025 22:50:20
можно проверить ЗДЕСЬ нова маркетплейс сайт
#3470 | Edwardswice dnia wrzesień 19 2025 03:25:17
Warm greetings to all the slot fans !
The entertainment at livecasinogreece.guru never stops and keeps evolving. <a href="https://livecasinogreece.guru/#" rel="nofollow ugc">live casino online</a> Players enjoy authentic atmosphere when joining livecasinogreece.guru The livecasinogreece.guru brings the thrill of a real casino to your screen.
Players enjoy authentic atmosphere when joining live ОєО±О¶О№ОЅОї. The interaction with other players makes live ОєО±О¶О№ОЅОї more exciting. Advanced technology ensures that live ОєО±О¶О№ОЅОї is always accessible.
Join livecasinogreece for Authentic Casino Thrills - п»їhttps://livecasinogreece.guru/
I wish you amazing rewards !
live ОєО±О¶О№ОЅОї
Dodaj komentarz
Nick:

Kod potwierdzający:
Kod potwierdzający


Oceny
Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą oceniać zawartość strony
Zaloguj się lub zarejestruj, żeby móc zagłosować.

Brak ocen. Może czas dodać swoją?
Przetłumacz stronę